ઓરિસ્સા હાઇકોર્ટ: લગ્નના એક વર્ષની અંદર છુટાછેડા માટે અરજી ફક્ત ત્યારેજ દાખલ કરી શકાય છે જો અપવાદરૂપ મુશ્કેલીઓ અથવા દુરાચાર સ્થાપિત થાય.

આ કેસ નીચે મુજબ નો છે.

Debabrata Debada vs. Subhakanti Patra on 3 April, 2025

કલમ ૧૪ એક બિન-અવરોધ કલમથી શરૂ થાય છે, જેનો અર્થ એ છે કે તે HMA ની અન્ય તમામ જોગવાઈઓને ઓવરરાઇડ કરે છે. તે સ્પષ્ટપણે કોર્ટ કોર્ટને લગ્નના એક વર્ષની અંદર છૂટાછેડાની અરજી દાખલ કરવાથી પ્રતિબંધિત કરે છે, પરંતુ પક્ષકારને આવી અરજી રજૂ કરવાથી પણ અટકાવે છે. આ નિર્ણય વધુમાં ભાર મૂકે છે કે જ્યાં સુધી રજા માટે ચોક્કસ અરજી દાખલ કરવામાં ન આવે અને તેને મંજૂરી આપવામાં ન આવે ત્યાં સુધી કાનૂની પ્રતિબંધ સંપૂર્ણ છે. એવા કિસ્સાઓમાં જ્યાં જોગવાઈ હેઠળ અરજી કરવામાં ન આવે, તો છૂટાછેડાની અરજી જાળવી શકાતી નથી. વધુમાં, જો પરવાનગી આપવામાં આવે તો પણ, કોર્ટને લગ્નની તારીખથી એક વર્ષ પછી સુધી હુકમનામાના અમલને રોકવાની અથવા જો તે શોધી કાઢે કે રજા ખોટી રજૂઆત અથવા છુપાવીને મેળવવામાં આવી હતી તો અરજીને રદ કરવાની સત્તા છે.

૯. આ કેસમાં, લગ્ન ૧૩ મે ૨૦૨૦ ૨૦૨ ના રોજ થયા હતા અને છૂટાછેડાની અરજી ૭ જુલાઈ ૨૦૨૦ ના રોજ દાખલ કરવામાં આવી હતી, તે સ્પષ્ટ છે કે અરજી લગ્નના બે મહિનાની અંદર રજૂ કરવામાં આવી હતી, જે હિન્દુ લગ્ન વય અધિનિયમ, ૧૯૫૫ ની કલમ ૧૪ દ્વારા લાદવામાં આવેલા કાયદાકીય પ્રતિબંધની બરાબર અંદર આવે છે. કાયદાનું કડક પાલન કરતી ફેમિલી કોર્ટ, કોર્ટે, શરૂઆતમાં જ કાર્યવાહી બંધ કરી દેવી જોઈતી હતી, રજા માટે અલગ અરજી વિના અરજી પર વિચાર કરવાનો ઇનકાર કરી દીધો હતો.

એટલે કે, આ ચુકાદો, વર્તમાન કેસના તથ્યો સુધી જ સીમિત છે અને HMA ની કલમ ૧૪ પાછળના કાયદાકીય હેતુને નબળો કરવા માટે ખોટી રીતે અર્થઘટન ન કરવું જોઈએ.

૧૩. ઉપરોક્ત નિર્દેશ અને અવલોકન સાથે અપીલ A નો નિકાલ કરવામાં આવે છે.

(B.P.. Ro Routray) Jud Judge (Chittaranj ranjan Dash) Jud Judge A.K.Pradhan/Bijay Digitally Signed MATA No.370 of 2023 Signed by: BIJAY KETAN SAHOO Reason: Authentication Location: HIGH COURT OF ORISSA Date: 07-Apr-2025 15:56:29

શું કહે છે હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ, ૧૯૫૫ માં કલમ ૧૪

૧૪. લગ્નના એક વર્ષની અંદર છૂટાછેડા માટેની કોઈ અરજી રજૂ કરી શકાશે નહીં.-

(૧)આ કાયદામાં કંઈપણ સમાવિષ્ટ હોવા છતાં, કોઈપણ કોર્ટ છૂટાછેડાના હુકમનામું દ્વારા લગ્નના વિસર્જન માટેની કોઈપણ અરજી પર વિચાર કરી શકશે નહીં, સિવાય કે અરજી રજૂ કરવાની તારીખે લગ્નની તારીખથી એક વર્ષ પસાર થઈ ગયું હોય:પરંતુ કોર્ટ, હાઇકોર્ટ દ્વારા આ વતી કરવામાં આવેલા નિયમો અનુસાર અરજી કરવા પર, લગ્નની તારીખથી એક વર્ષ પૂર્ણ થાય તે પહેલાં અરજી રજૂ કરવાની મંજૂરી આપી શકે છે કારણ કે કેસ અરજદાર માટે અપવાદરૂપ મુશ્કેલીનો છે અથવા પ્રતિવાદી તરફથી અપવાદરૂપ દુષ્કૃત્યનો છે, પરંતુ જો અરજીની સુનાવણીમાં કોર્ટને એવું લાગે કે અરજદારે કેસની પ્રકૃતિની કોઈપણ ખોટી રજૂઆત અથવા છુપાવીને અરજી રજૂ કરવાની પરવાનગી મેળવી છે, તો કોર્ટ, જો તે હુકમનામું જાહેર કરે છે, તો તે શરતને આધીન રહીને કરી શકે છે કે હુકમનામું લગ્નની તારીખથી એક વર્ષ પૂર્ણ થયા પછી અમલમાં રહેશે નહીં અથવા કોઈપણ અરજીને પૂર્વગ્રહ રાખ્યા વિના અરજીને રદ કરી શકે છે જે ઉપરોક્ત એક વર્ષની સમાપ્તિ પછી લાવવામાં આવી શકે છે, જે અરજીને રદ કરવામાં આવી છે, જે અરજીને રદ કરવામાં આવી છે, જે અરજીના સમર્થનમાં આરોપિત સમાન અથવા મૂળભૂત રીતે સમાન તથ્યો પર છે.

(૨)લગ્નની તારીખથી એક વર્ષ પૂર્ણ થાય તે પહેલાં છૂટાછેડા માટે અરજી રજૂ કરવાની પરવાનગી માટેની આ કલમ હેઠળની કોઈપણ અરજીનો નિકાલ કરતી વખતે, કોર્ટ લગ્નના કોઈપણ બાળકોના હિતોને ધ્યાનમાં રાખશે અને એ પ્રશ્નનો પણ વિચાર કરશે કે શું ઉપરોક્ત એક વર્ષ પૂર્ણ થાય તે પહેલાં પક્ષકારો વચ્ચે સમાધાન થવાની વાજબી સંભાવના છે.

આ કેસનું સંપૂર્ણ જજમેન્ટ આ લાઇન ક્લિક કરવાથી ડાઉનલોડ થશે.